انفجار ذهن

مهندس کلاهی عضو اتاق ایران

مایلم این پرسش چنین مطرح شود که چرا ما در ایران شرکت‌های ماندگار نداریم؟ یا چرا شرکت‌های ایرانی حتی در مقیاس منطقه‌ای (و نه بین‌المللی) رشد نمی‌کنند؟

به عنوان مثال پارس الکتریک همزمان با سامسونگ فعالیت خود را شروع کرد و زمانی از این شرکت جلوتر بود (شرکت پارس الکتریک پیش از سامسونگ تلویزیون رنگی تولید می‌کرد)  ولی امروز سامسونگ ابرقدرت الکترونیک و بزرگ‌ترین تولیدکننده تلویزیون در جهان بوده و موفق شده است نام‌هایی بزرگ مانند سونی، شارپ و توشیبا را به زانو درآورد حال آن که جا دارد بپرسیم جایگاه پارس الکتریک اکنون کجاست؟

یا چگونه هیوندای رتبه چهارم تولید خودرو در جهان را از آن خود کرده اما ایران خودرو بدون پرداخت حقوق گمرکی 100 درصدی نیز قادر به رقابت در بازار ایران نیز نیست؟

شرکت‌ها راکارآفرینان ایجاد می‌ کنند و معمولا در فاز نخست تکامل خود، حول محور بنیان‌گذاران رشد کرده و به دلیل رابطه تنگاتنگ مدیریت، پرسنل و مشتریان، در مقابل شرایط بازار بسیار حساس و چابک بوده و سریع واکنش نشان می‌دهند.

این نوع سازمان‌ها کوچک اند و تبادل اطلاعات و تصمیم‌گیری در قالب ساختاری غیر رسمی انجام می‌شود. ضمنا به علت ارتباط نزدیک و تنگاتنگ مالکان، مدیریت و پرسنل، انگیزه‌ها بسیار بالا بوده و عملکرد سره و ناسره سریع از هم تشخیص و تمیز داده می‌شود.

در چنین شرایطی، سازمان به سرعت رشد می‌کند اما همراه با رشد و تداوم موفقیت، مقیاس ها به اندازه ای بزرگ می شوند که ساختارهای غیر رسمی دیگر پاسخ‌گو نیست و سازمان می‌بایست فرآیندهای خود را تغییر دهد تا پرسنل و مدیران هماهنگ با اهداف کلان سازمان عمل کنند.

 این مرحله همانند هر تغییر عمده‌ای، باعث ایجاد بحران می‌شود و سازمان‌هایی ماندگار خواهند بود که بتوانند این بحران‌ها را مدیریت کرده و به رشد خود ادامه دهند.

  می توان گفت تقریبا تمامی سازمان‌های ایرانی در این مرحله شکست خورده و در نتیجه به مراحل بعدی بلوغ سازمانی دست نمی‌یابند حال آنکه برندهای ماندگار و قوی توسط سازمان‌هایی به وجود می‌آید که در مرحله 4 و 5 تکامل سازمانی قرار دارند.

علت این عدم تکامل در ایران را می‌توان در مصادره شرکت‌های بزرگ پس از پیروزی انقلاب، سیاست‌های اقتصادی دهه 60 و سپس رشد  لجام گسیخته و سیطره صنایع مادر مبتنی بر مواد اولیه بر اقتصاد کشور جستجو کرد.

رشد بالای اقتصادی ایران در دهه 40 و 50 خورشیدی باعث ظهور شرکت‌های بزرگ و توانمندی شد. کفش ملی به سراسر اروپا صادرات داشت و ایرانیان با علاقه و افتخار از محصول‌های آن استفاده می‌کردند؛ گروه مینو برندی مطرح در سطح منطقه بود و مرحوم خسروشاهی خود سهام‌دار شرکتی مانند نستله بود و چه بسا در صورت ادامه مسیر، این شرکت را می‌خرید.

کفش بلا، استارلایت، پارس الکتریک، ارج و آزمایش همگی برندهایی مطرح، موفق و توانمند بودند. صنعت‌گران مطرح آن زمان مانند مرحوم ایروانی، لاجوردی، برخوردار و ... به این نتیجه رسیده بودند که برای تداوم رشد شرکت‌های خود، به سامانه و مدیریت حرفه‌ای نیاز دارند؛ نیازی که برای تامین آن از طریق استخدام مدیران خارجی، به‌کارگیری مشاوران بین‌المللی و حتی دعوت از دانشگاه هاروارد برای ایجاد نخستین شعبه آسیایی خود در ایران (ICMS) تلاش می‌کردند.

رده بندی شرکت های بزرگ دنیا بر اساس ارزش برند(نمانام)، همیشه برای فعالان دنیای اقتصاد جالب توجه بوده است.جدول ارزش یکصد نمانام برتر جهان در سال 2015 را برای شما ، با توجه به اطلاعات مؤسسه فوربس ، جمع آوری شده است.

ارزش دلاری با ارزش ترین شرکتهای جهان در سال جاری به قرار زیر است:

رتبه اول: Apple با ارزش ۱۴۵.۳ میلیارد دلار
رتبه دوم: Microsoft با ارزش ۶۹.۳ میلیارد دلار
رتبه سوم: Google با ارزش ۶۵.۶ میلیارد دلار
رتبه چهارم: Coca-Cola با ارزش ۵۶ میلیارد دلار
رتبه پنجم: IBM با ارزش ۴۹.۸ میلیارد دلار
رتبه ششم: McDonald’s با ارزش ۳۹.۵ میلیارد دلار
رتبه هفتم: Samsung با ارزش ۳۷.۹ ملیارد دلار
رتبه هشتم: Toyota با ارزش ۳۷.۸ میلیارد دلار
رتبه نهم: General Electric با ارزش ۳۷.۵ میلیارد دلار
رتبه دهم: Facebook با ارزش ۳۶.۵ میلیارد دلار
رتبه یازدهم: Disney با ارزش ۳۴.۶ میلیارد دلار
رتبه دوازدهم: AT&T با ارزش ۲۹.۱ میلیارد دلار
رتبه سیزدهم: Amazon,com با ارزش ۲۸.۱ میلیارد دلار
رتبه چهاردهم: Louis Vuitton با ارزش ۲۸.۱ میلیارد دلار
رتبه پانزدهم: Cisco با ارزش ۲۷.۶ میلیارد دلار
رتبه شانزدهم: BMW با ارزش ۲۷.۵ میلیارد دلار
رتبه هفدهم: Oracle با ارزش ۲۶.۸ میلیارد دلار
رتبه هجدهم: Nike با ارزش ۲۶.۳ میلیارد دلار
رتبه نوزدهم: Intel با ارزش ۲۵.۸ میلیارد دلار
رتبه بیستم: Wal-Mart با ارزش ۲۴.۷ میلیارد دلار*
نکته جالب آنکه بیش از نیمی از این برندها در حوزه فاوا فعالند

The value of major companies around the world 2015

مطلب مرتبط: برندینگ

     برندسازان ایران

ارزش اقتصادی برندها و شرکتهای بزرگ غربی نمایان گر وجود بستری مناسب برای رشد و نمو سرمایه های اقتصادی است.مجله اکونومیست با مقایسه مجموع ارزش شرکتهای ثبت شده در هر یک از کشورهای تایوان، اندونزی، مالزی، هند، روسیه، ترکیه، مصر، موراکو، آفریقای جنوبی، لهستان، مکزیک، کلمبیا، برزیل و شیلی، آن را با ارزش یکی از شرکتهای بزرگ غربی مقایسه نموده است. در شکل زیرشمای کلی از عدم موازنه قدرت اقتصادی آمریکا و اروپای غربی با مابقی دنیا به تصویر کشیده است. در این بررسی کل سهام ثبت شده شرکتهای هندی تقریبا معادل سهام شرکت Nestle (سوییسی) ارزیابی شده است و به همین ترتیب مصر معادل Burger King (آمریکایی‌)، اندونزی معادل Goldman Sachs (آمریکایی)، تایوان معادل Exxon Mobile (آمریکایی) ، مالزی معادل فیس بوک facebook (آمریکایی) ، روسیه معادل Procter & Gamble (آمریکایی) !!! ، ترکیه معدل Starbucks ( آمریکایی) ، آفریقای جنوبی معادل General Electric (آمریکایی) ، موراکو معادل Hasbro (آمریکایی) ، لهستان معادل Time Warner (آمریکایی) ، برزیل معادل گوگل Google (آمریکایی) ! ، کلمبیا معادل Merck (آمریکایی) ، مکزیک معادل IBM ( آمریکایی) و در آخر مجموع ارزش شرکتهای شیلی معادل ارزش شرکت آمریکایی Costco ارزیابی شده است.

طبق بررسی فوق می توان نتیجه گرفت که آمریکا و اروپای غربی محمل مناسبتری را برای رشد شرکتهای خصوصی فراهم نموده اند.

منبع: Stockmarket capitalisations compared

با پر رنگ شدن نقش رسانه‌های اجتماعی در زندگی روزمره و ورود آنها به جریان کسب و کارهای کوچک، صاحبان صنایع بزرگ نیز نحوه اطلاع‌رسانی و تبلیغات خود را متحول کردند و رسانه‌های اجتماعی را به عنوان رسانه‌هایی قدرتمند پذیرفتند .

سایت mashable.com هفته گذشته گزارشی از موفق‌ترین برندها در رسانه‌های اجتماعی در سال ۲۰۱۳ منتشر کرد که بر این اساس موفق‌ترین برند سال در این رسانه‌ها، سامسونگ موبایل شناخته شد. سامسونگ برند موفق سال ۲۰۱۳ در رسانه‌های اجتماعی است که در فیس‌بوک، یوتیوب و دیگر شبکه‌های اجتماعی جزو ده برند اول بوده است. اگر چه سامسونگ در شبکه‌های اجتماعی خاص محبوب‌ترین برند تجاری نبوده اما توانسته نزدیک به ۱۶ میلیون دنبال کننده در دوازده ماه گذشته جذب نام تجاری خود کند.

محصول چیزی است که در یک کارخانه تولید می شود؛

برند چیزی است که توسط مشتری خریداری می شود.

 یک محصول می تواند توسط یک رقیب کپی برداری شود؛ اما یک برند یگانه می ماند. یک محصول می تواند به سرعت منسوخ شود؛ اما یک برند موفق، جاودان است.

"A product is something made in a factory; a brand is something that is bought by the customer. A product can be copied by a competitor; a brand is unique. A product can be quickly outdated; a successful brand is timeless."

 Stephen King, WPP Group, London

نشان «هما» که معرف هواپیمایی ملی ایران است با الهام از سرستون هاي تاريخي تخت جمشيد – پرنده اي در اسطوره هاي ايراني به نام "هما" طراحی شده است. سرستون پرنده اي را به تصوير مي كشيد كه داراي سه خصوصيت منحصر به فرد بود: سر عقاب، گوش هاي گاو و يال اسب. در برخي از منابع آمده است كه هما هرگز نمي آرامد و در تمام طول زندگي خود تا حدي در اوج  پرواز مي كند كه از ديده گان نهان شده و هرگز بر روي زمين نمي آسايد.  "ادوارد زهرابيان" در دهه چهل خورشیدی  نشان هواپيمايي ملی ايران "هما"  را طراحي كرد كه فقط 22 سال داشت.

آژانس تخصصی خبر و اطلاعات حمل‌ و نقلی اسکیفت در گزارش اخیر خود ارزیابی از لوگوی شرکت‌های هواپیمایی در سراسر جهان داشته و بعد از ارزیابی تمام شرکت‌های فعال مطرح شده در زمینه صنعت هوایی توسط یاتا، شرکت ایران‌ایر (هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران) را دارنده برترین لوگوی خدمت‌رسانی هوایی معرفی کرده است. 

 توماج فریدونی، کارشناس و مدرس بازاریابی است. مطالب مفیدی در صفحه فیس بوک ایشان به دستم رسیده است که به خواندن آن می ارزد. خانم زهره زاهدی، خبرنگار رسانه مصاحبه مفصلی را با وی انجام داده است که می خوانید. او اولین کارشناسی است که توانسته سخنرانی های خود را با نام مستعار «تام سایرس-Tom Cyrus» در کشورهای دیگر دنیا به فروش برساند و خود را به عنوان بازاریاب برتر خاورمیانه مطرح کند. او در این گفتگو از بازاریابی در شرایط بحران صحبت می کند و وضعیت بازاریابی را در ایران مورد بررسی قرار می دهد.

برند دقيقاً يعني چي ؟ احتمالا شما بارها و بارها به اين واژه برخود کرده‌ايد و حتي خود بارها از آن استفاده کرده‌ايد، اما آيا واقعا مي‌دانيد معني و مفهوم برند چيست و آيا مطمئن هستيد که اين واژه را غلط يا نا به جا مورد استفاده قرار نداده‌ايد؟ اين مطلب مي‌کوشد تعريفي درست از اين مفهوم حياتي در اقتصاد امروز جهان ارائه دهد.

در ادامه تعاریف بسیار جدیدی از مفهوم برند ارائه شده است که خواندن آن برای علاقمندان خالی از لطف نمی باشد.