حاکمیت شرکتی(2): سیر تحولی حاکمیت شرکت ها و ضرورت آن

قبل از شروع این مبحث لازم میدانم که از همه عزیزانی که نسبت به موضوع حاکمیت شرکتی و ضرورت آن نگارنده را مورد عنایت قرار دادند، کمال تشکر را داشته باشم. به ویژه جناب دکتر محسن فردرو که مطلب را در وبگاه محترم «فکر ورزی» بارگذاری و زمینه بهره برداری بیشتر کاربران را فراهم آوردند.

در بخش قبل به روند رسیدگی و استقرار حاکمیت شرکتی و موقعیت ذینفعان پرداخته شد.

در نگاهی جامع ­تر ذی­نفعان در چهار دسته طبقه ­بندی شده­ اند:

1-ذی­نفعان سازمانی شامل سهامداران، کارکنان، مشتریان، تامین کنندگان، شرکا و ...

2-ذی­نفعان اجتماعی شامل گروه­ های فشار، فعالان محیط زیست، موسسات خیریه و ...

3-ذی­نفعان قانونی شامل دولت، بورس اوراق بهادار، بنگاه­های تجاری و ....

4-رسانه­ ها(اعم از رسانه­های تصویری و شنیداری و فضای مجازی و ...

در ادامه به ضرورت های حاکمیت شرکتی پرداخته شده است.

ادامه نوشته

گذار از مدیریت سنتی به مدیریت شرکتی

نگاهی تاریخی به جامعه صنعتی در ایران و بویژه کوچک و متوسط؛ گویای وجود حاکمیت سنتی و در اکثر مواقع حاکمیت خانواده  و اعضای آن هستیم. تاثیر اتفاقات و رخدادها بر کسب و کارها و روابط فردی غیر قابل پیش­بینی و در مواردی موجب خُسران و نابودی ثروت جامعه و بالعکس موجب موفقیت­ها، رشد و توسعه کسب و کارها گردیده است.

حاکميت شرکتي در حقيقت فرآيندي است که سعي مي‌کند رابطه مناسب، متعادل و شفافي را ميان عناصر بنگاه و افراد حقيقي ذي‌نفع در آن بنگاه را ايجاد کند تا به اين ترتيب شرکت بتواند مسير حرکت به سوي اهداف تعيين شده را بهتر پیموده و از حقوق سهامداران و ذی­نفعان حمايت کند.

در ساختار حاکميت شرکتي هيئت مديره به عنوان مهمترين رکن بنگاه در اداره آن و مهمترين عنصر در ساختار شرکت تلقي مي‌شود، مسئوليت هيئت‌مديره شامل تعيين اهداف راهبردي شرکت، هدايت و رهبري شرکت در جهت تحقق اهداف مورد نظر، نظارت بر مديريت اجرايي شرکت و ارائه گزارش به سهامداران و ساير ذي‌نفعان در چارچوب مقررات است. حاکميت شرکتي بطور ضمنی در قانون تجارت کشور اشاره شده و در عین حال دارای ابهامات زیادی است. دستورالعمل سازمان بورس و اوراق بها­دار در ایران بسیاری از ابهامات را در این زمینه مرتفع کرده است. روند رسیدگی و استقرار حاکمیت شرکتی به قرار زیر توصیه شده است:

  • شکل ­گیری هیئت ­مدیره(اعضای اصلی و اعضای غیر موظف)
  • تدوین اساسنامه و خط مشی شرکتی
  • تبیین چشم ­انداز و اهداف کسب و کار
  • برنامه ­ریزی سازمانی حصول به اهداف و وظایف
  • ایجاد آمادگی­ های لازم ساختاری و فرآیندی
  • بهبود نظامات داخلي مديريت شرکت
  • برنامه ­ریزی آموزشی و تبیین اصول شغلي و حرفه‌اي

پژوهشی که توسط نگارنده بر روی تعدادی از شرکت­های فامیلی در ایران صورت گرفته است، گویای این واقعیت است که عدم تفکیک پذیری مالکیت از مدیریت شاید یکی از آفت­ های نظام مدیریت سنتی  در این قبیل کسب و کارها می­باشد.

پژوهشی که توسط نگارنده بر روی تعدادی از شرکت­های فامیلی در ایران صورت گرفته است، گویای این واقعیت است که عدم تفکیک پذیری مالکیت از مدیریت شاید یکی از آفت­ های نظام مدیریت سنتی  در این قبیل کسب و کارها می­باشد.

طراحی و معماری سه لایه از نظام شرکتی برابر قوانین موضوعه تجارت در ایران ضروری است. مستندسازی در این رابطه انجام پذیرفته که بتدریج در این وبگاه جهت بهره برداری علاقمندان قرار داده خواهد شد.

مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر: مهندس سعید رضائیان(09123935377)

ادامه نوشته