چالش های رادیو و تلویزیون اینترنتی در کشور(3)
چندی است که در کشور بهره گیری از بستر وب با هدف انتشار صدا و تصویر گسترش پیدا کرده است. بر همین بستر و بسادگی میتوان رادیو را گوش کرد و در قاب کوچکتری تصاویر تلویزیون را مشاهده کرد. نکته در اینجاست که آیا انتشار صدا و تصویر در بستر وب از قوانین مصوب کشوری تبعیت می کند و ظاهرا در انحصار سازمان رسانه ملی کشور یعنی صدا و سیما می باشد و یا خیر؟ صاحب نظران حوزه رسانه و حقوق فضای مجازی کشورمان نظرات متفاوتی را عرضه میدارند.
در زیر گزیده ای از گزارش روزنامه جوان در مورخ چهارشنبه 20 اردیبهشت ۹۱ به قلم محمد صادق عابدینی در گفتگو با لطف الله سیاهکلی معاون رسانه مجازی صدا و سیما آمده است.
نگارنده فیلتر شدن برخی سايت های دارای سرویس و خدمات رادیویی و تلویزیونی را همزمان با سخنان حجتالاسلام محسني اژهاي در مورد فعاليتهاي شبكههاي خصوصي دانسته و به نقل از ایشان گفته است: «شبكه تلويزيوني در انحصار صدا و سيماست و اگر كساني بخواهند اقدام غيرقانوني كنند مدعيالعموم وارد ميشود.»
صحبتهاي محسني اژهاي اشارهاي است به بند هفتم اساسنامه صدا و سيما كه در آن تصريح شده است: «تأسيس فرستنده و پخش برنامههاي راديويي و تلويزيوني در هر نقطه از كشور در انحصار اين سازمان بوده و چنانچه اشخاص حقيقي يا حقوقي اقدام به تاسيس يا بهرهبرداري از چنين رسانههايي كنند از ادامه كار آنان جلوگيري بهعمل آمده و تحت تعقيب قانوني قرارخواهند گرفت.»
همچنین معاون فضای مجازی سازمان صدا و سیما در اظهار نظری دیگر چنین بیان داشته است:
سياهكلي در پاسخ به «جوان» ابتدا در مورد بندهاي مربوط به سازمان صدا و سيما در قانون اساسي سخن گفت. قانون اساسي مسئوليت پخش برنامههاي راديو و تلويزيوني را در اختيار سازمان صدا و سيما قرار داده است. قانون اساسي مرجع قوانين ما به حساب ميآيد و بنا بر تأكيد اين قانون مسئوليت پخش برنامههايهايي كه مصداق راديو و تلويزيون را دارند بر عهده صدا و سيما است.
وي با اشاره به فعاليت شبكههاي فارسي كه برخي در داخل كشور اقدام به برنامهسازي نيز ميكنند، گفت: ميزباني اين شبكهها در خارج از كشور است و آپلود آنها در داخل ايران صورت نميگيرد و هيچ شبكهاي حق ارسال برنامهاي از داخل ايران را ندارد. تصريح قانون اساسي روي «پخش» برنامههاي راديو و تلويزيوني است وگرنه خود برنامههاي صدا و سيما نيز توسط بخش خصوصي توليد ميشود. بحث اصلي پخش برنامهها است كه توسط سازمان صدا و سيما صورت ميگيرد.
سياهكلي درمورد اينكه آيا مسئولان شبكه های اینترنتی براي اخذ مجوز به صدا و سيما مراجعه كردهاند و اينكه آيا درخواستي در اين زمينه به آن سازمان ارسال شده است يا خير، گفت: بنا بر تصريح قانون اساسي، صدا و سيما حق انحصاري پخش برنامهها را دارد و نميتواند مجوزي به فعاليت براي پخش برنامههاي راديو و تلويزيوني بدهد.
وي با اشاره به برخورد قانوني با اين فعاليت و اينكه آيا صدا و سيما شكايتي از شبكه های اینترنتی كرده است يا خير، گفت: با وجود اينكه ايجاد اين شبكه غيرقانوني بوده، صدا و سيما شكايتي مطرح نكرده است. در صورتي كه ايجاد تلويزيون اقدامي مغاير با قانون اساسي و جرمي عمومي است و دادستان به عنوان مدعيالعموم وارد عمل شده و شكايت را مطرح ميكند. سياهكلي افزود: توصيه من به دوستان اين بود كه ميتوانند از امكانات فراوان فضاي مجازي بهترين استفاده را بكنند و اينكه ما فعاليتهايمان را منحصر به راديو و تلويزيون بكنيم با فضاي مجازي و دنياي امروز كه بيشتر براساس تعامل با مخاطب پيش ميرود، مغايرت دارد.
وي تأكيد كرد: اصولاً برنامههاي راديو و تلويزيوني برنامههاي تعاملي نيستند و در فضاي مجازي از آنها استقبال زيادي نميشود. تأكيد بر ايجاد تلويزيون و راديو در فضاي مجازي كاري غيركارشناسي و ناشي از عدم شناخت آن فضا است. در صورتي كه ميتوان به بهترين نحو در اين فضا محيطي رقابتي را ايجاد نمود. معاون فضاي مجازي صدا و سيما گفت: امروزه صدا و سيما نيز در حال رفتن به سوي ايجاد فضاي تعاملي در فضاي مجازي است. وقتي ما اين فضا را بشناسيم تازه ميتوانيم از امكانات فراوان آن براي ارتباط با مخاطبين استفاده كنيم.